Bodrum Söz/ Çalışanlar, emekli olmak isteyenler, işten çıkmayı düşünen pek çok kişinin merak ettiği soruları Hürriyet'ten Noyan Doğan yanıtladı. İşte o soru ve cevaplar...

Çalıştığımız işyeri kısa çalışma uygulamasına başvuracağını açıkladı. Bize gerekçelerini söylemedi. Henüz başvuru yapmadı. Önümüzdeki günlerde müracaat edecekmiş. İşçi çıkarımı yapmayacağı açıklandı ama bize söylenen bazı çalışanların ödenekten yararlanamayacağı. Şirketin muhasebecisi ise şartların değiştiğini söylüyor. Ben bir yıldan biraz fazladır şirkette çalışıyorum. Bu durumda maaş alabilecek miyim?  

Kısa çalışma ödeneğinin şartları bu yılın başında yapılan düzenleme ile değişti. Kısa çalışma ödeneğinden yararlanılabilmesi için çalışanın kısa çalışmanın başladığı tarih itibarıyla son 120 gün hizmet akdine tabi olması ve son üç yılda en az 600 gün süreyle prim ödeme şartlarını taşıması gerekiyor. Yeni düzenleme ile sigortalının kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için, kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olması ve son üç yılda en az 450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olması gerekir.

Kısa çalışma ödeneğine yönelik yapılan yeni düzenleme ile kısa çalışma ödeneği olarak ödenen süreler, kısa çalışma başlama tarihinden itibaren üç yıl içerisindeki çalışanın işten çıkarılması halinde yapılacak işsizlik ödeneği ödemelerine ilişkin hak sahipliği sürelerinden de düşülecek.  

Sigorta başlangıcım Haziran 1998. Ağustos 1998’de askere gittim. Askerlik borçlanması yapıp, EYT’den faydalanarak, emekli olabilir miyim? 

İlk sigortalı olduğunu tarih 9 Eylül 1999 öncesi olduğu için EYT’den yararlanıyorsunuz. Erkek çalışanlar için 25 çalışma yılını ve ilk sigortalı olduğu tarihe göre 5000 ila 5975 prim günü doldurmaları halinde yaşa bakılmadan emekli olabiliyor. Prim gün sayınız eksikse askerlikte geçirdiğiniz süreyi borçlanarak, prim gün sayınızı tamamlayarak, EYT’den emekli olabilirsiniz.

Mart başında emekliliğe hak kazanıyorum. Bu tarihte emekli olduğumda kıdem tazminatım hangi tutar üzerinden hesaplanacak? Çalıştığım işyeri geçen senenin sonundaki tazminat üzerinden de hesaplayacak? 

2024 başından itibaren kıdem tazminatının tavanı 35 bin lira oldu. İşvereniniz, ikramiye, prim, yol ve yakacak yardımı gibi giydirilmiş ücret (brüt ücret) üzerinden kıdeminizi hesaplayacak. Çalıştığınız her yıl için 30 günlük brüt ücret üzerinden hesap yapılacak. Bu hesaplama sonucu çıkan tutar 35 bin liranın üzerindeyse kıdem tazminatı tavanını geçtiğiniz için işveren, 35 bin lira üzerinden tazminatınızı hesaplayıp, ödeyecek.

Sigorta başlangıcım 2.8.1999 tarihi olup EYT kapsamındayım. Çalışma günümü doldurdum, 25 yıllık sigorta sürem 2.8.2024 tarihinde doluyor ve emeklilik başvurusu yapacağım. Emeklilik başvurumu 2.8.2024 tarihinden önce temmuz ayında yapabilir miyim yoksa 25 yıl sigorta süremin dolduğu 2.8.2024 tarihinde mi yapabiliyorum?   

SSK’lı erkek çalışanlar 25 çalışma yılını ve ilk sigortalı oldukları tarihe göre 5000 ila 5975 prim günü (uzun vadeli-yaşlılık, ölüm sigorta primi) doldurmaları halinde EYT’den yararlanıp, başvuruda bulunmaları durumunda yaşa bakılmadan emekli olabilecekler. Bu durumda 25 çalışma yılını doldurduğunuz tarihte emeklilik için başvuracaksınız.