Bodrum Söz/ Bodrum İlçe Emniyet Müdürlüğü'nde görevli polisler Gölbaşı Mahallesi Menderes Bulvarı üzerinde yapılan denetimlerde Dilek Ö'nün maske takmadığını tespit etti. Görevliler tarafından durdurulan kadın hakkında tutunak tutuldu. 

Ardından 900 TL cezai işlem uygulandı. Kadın, Bodrum 2. Sulh Ceza Hakimliğine başvurarak itiraz yoluna gitti.

Usul ve yasalara aykırı

Mahkeme kadını haklı buldu ve cezayı iptal etti.

Kararda "Maske takmadığı gerekçesi ile 1593 sayılı Hıfzıssıhha Kanunun 282. Maddesi gereğince 900 TL bedelli idari para cezası tutanağı düzenlendiği ancak anılan kanun ve uygulanan kanun maddesi incelendiğinde başvuruda bulunanın işlediği iddia olunan kabahat fiiline karşı herhangi bir yaptırımının düzenlenmediği bu haliyle başvuruda bulunan hakkında 5326 sayılı Kabahatlar Kanununun 32. Maddesine göre işlem tesis edilmesi gerekirken imkanı bulunmayan 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 282. Maddesi gereği işlem tesis edilmesinin usul ve yasalara aykırı olduğu anlaşıldığından başvurunun kabulüne dair bir karar vermek gerekmiştir” denildi.

Başvuruda bulunan kadının başvurusunun kabulüne ve Bodrum İlçe Emniyet Müdürlüğü’nce verilen 900 TL bedelli İdari Para Cezası Kararının hukuka aykırı olması sebebiyle kaldırılmasına karar verildi.

Kolluk kuvveti ceza yazamaz

Kararı değerlendiren Avukat Alper Osman Genç, "Maske yasağına uymayanlara veya sokağa çıkma yasağını ihlal edenlere uygulanan idari para cezaları 24/4/1930 Tarihli ve 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’na göre veriliyor. Kanunun 282. maddesi, bu kanun kapsamında koyulan yasaklara aykırı hareket edenlere veya getirilen zorunluluklara uymayanlara, idarî para cezası verilebileceğini hüküm altına almış. Yani verilen cezaların kanuniliği noktasında herhangi bir sıkıntı bulunmuyor. Fakat aynı kanunun 294. maddesi ise bu para cezalarının il veya ilçelerde mahallî mülkî amir tarafından verilmesini öngörmüş. Mahalli mülki amirden kasıt, kaymakamlık veya valiliklerdir. Söz konusu bu düzenlemeye göre, kolluk görevlileri (polis, jandarma veya zabıta) ancak ihlalleri tespi edecek; verilecek idari para cezaları noktasında mahalli mülki amirler yetkili olacaktır. Şayet idari para cezaları kolluk kuvvetleri tarafından verilirse, uygulanan idari işlemde yetki problemi olacağından ve yetkili bir makamın yetkilerini başka bir makama devrinde hukuki anlamda sakatlık bulunacağından bu tür idari para cezalarının, süresi içinde başvurulması halinde Sulh Ceza Hakimlikleri tarafından iptali mümkün olmaktadır. 

Hakime göre değerlendirme

Diğer taraftan 30.03.2005 tarih ve 5326 sayılı Kabahatlar Kanunu 32.maddesinde “Emre Aykırı Davranışlar” başlığı altında düzenlenen hükümde; "Yetkili makamlar tarafından adlî işlemler nedeniyle ya da kamu güvenliği, kamu düzeni veya genel sağlığın korunması amacıyla, hukuka uygun olarak verilen emre aykırı hareket eden kişiye yüz Türk Lirası idarî para cezası verilir. Bu cezaya emri veren makam tarafından karar verilir" ifadelerine yer verilmiştir. Ülkemizde bazı Sulh Ceza Hakimlikleri, maske yasağına karşı yazılacak idari para cezasının bu hükme göre verilmesi gerektiğini savunarak Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’na göre verilen cezaların usul ve yasaya uygun olmadığından dolayı iptaline karar verebiliyorlar."