Bodrum Söz/ Profesör Avram Galanti Bodrumlu'nun 1945 yılında yazdığı “Bodrum Tarihi” adlı kitabını sadeleştirerek yeniden yayınlayan Bodrum Belediyesi tarafından, Umurça Parkı Nazım Hikmet Kütüphanesi önünde, kitap tanıtım etkinliği ve büst açılışı gerçekleştirildi.

Türk ilim adamı ve yazar Profesör Avram Galanti Bodrumlu’nun 1945 yılında kaleme aldığı “Bodrum Tarihi” adlı kitabı, Bodrum Belediyesi Kültür Yayınları arasında tekrar yayınlanarak, kentin kültürüne yeniden kazandırıldı. Arkeolog A. Rasim Özgürel tarafından sadeleştirilen, Bodrum Belediyesi yayın kurulu tarafından baskıya hazırlanan kitap tekrar okuyucuyla buluştu.

Kitap tanıtımı ve Profesör Avram Galanti’nin büst açılışı için düzenlenen etkinliğe; Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras, Türk Yahudi Toplumu Başkan Vekili Moris Levi, Musevi Dini Yapı Koordinatörü Hayim Hason, Musevi Cemaati Koordinatörü Rav Peres,  500. Yıl Vakfı Başkanı Silvyo Ovadya, Sibel Haleva, Arkeolog Rasim Özgürel, Fatma Taştan, Süha Özkan ve Ahmet Berk ile Bodrum’da yaşayan vatandaşlar katıldı.

Kültürel mirasın coğrafya içerisinde önemli bir yer tuttuğunu ifade eden Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras, “Avram Galanti doğduğu ve çok sevdiği kenti için, kendisinden sonra gelenlerin tamamlayacağı inancıyla 1945 yılında bir kitap yazıyor. Bu kitabı tarihin babası Herodot’tan başlatıyor vee 1950’li yıllara kadar getiriyor. Bu çok önemli bir çalışma. Özellikle biz bu büyük felsefe, düşün, edebiyat ve bilim insanının ‘Bodrum Tarihi’ kitabını Bodrum Belediyesi Kültür Yayınları’ndan yayınladığımız için çok mutluyuz. şeklinde konuştu. Bir kentin tarihini yazmak; kültürel dokusunu, insan malzemesini, yerel değerlerini kayıt altına almak ve kent belleğine sahip çıkmak anlamına gelir. Bodrum’da bu çalışmalar bugün de yapılmaktadır. Özellikle Sözlü Tarih Çalışma Grubumuz hem yakın geçmişi hem de günümüzü kayıt altına almaktadır. Kentlerin tarihsel geçmişlerini bilmenin bizler için de çok önemi var çünkü bugüne ve geleceğe ait kararlar alırken, kentin karar vericileri olarak yararlanmak durumundayız. Uygar yaşam koşulları ancak bu şekilde mümkün. Kentin geçmişten getirdiği değerler korunacak, ekolojik dengeler önemsenecek ve yaşanabilir bir Bodrum bilincine sahip olacağız.” dedi.

“Bodrum'da farklılıkları saygıyla karşılıyoruz ve hepsine sahip çıkıyoruz”

Kültürel mirasın biz, siz ve ötekiler olarak adlandırılmaması gerektiğini söyleyen Başkan Aras, “Bu, Bodrum’da şu ana kadar hiç yaşanmadı bundan sonra da yaşanmayacak. Leleglerden, Karyalılardan, Romalılardan,  Bizanslılardan, Rodos Şövalyeleri’nden, Osmanlılardan itibaren yaşanan her şeye biz, Bodrum’da sahip çıkıyoruz. Burada yaşamış olan medeniyetler, etnik, din, dil mezhep kökeninde ne olursa olsun, biz Bodrum’da farklılıkları saygıyla karşılıyoruz ve hepsine sahip çıkıyoruz. Bu kitabın tekrar yayına girmesinde emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Sevgili Avram Galanti Bodrumlu, Bodrum harmanının ve kültürel mirasımızın çok önemli bir köşe taşıdır, yazarıdır. Yazarlar, kentlerin görünmez yüzleri gibidirler, yazdıklarıyla kentlere ruh verirler. Avram Galanti’ye, Bodrum’a ruh verdiği için şükran ve minnetlerimizi sunuyoruz." dedi. Başkan Aras, konuşmasının ardından, Avram Galanti Bodrumlu’nun hayatı ve özgeçmişi ile ilgili bilgiler de verdi.

Türk Yahudi Toplumu Başkan Vekili Moris Levi yaptığı konuşmada, “Türkiye'mizin incisi bu güzel ilçemiz Bodrum’da, Yahudi geçmişi pek bilinmez. Ama milattan sonra 70 yılından beri burada Yahudiler hep yaşamışlar. Romalılar, bugünkü İsrail’den Yahudileri sürdükten sonra bir kolu da Mısır’a köle olarak satmışlar. Orada, o köleler arasından kaçanlar ilk Bodrum ve Milas’a gelmişler ve bu bölgenin Yahudi nüfusunun çekirdeği böyle oluşmuş. 2 bin 300 yıldır bu yörede her zaman Yahudiler  bulunmuştur. Avram Galanti doğduktan çok kısa bir zaman sonra bir nüfus sayımı yapılıyor Bodrum’da ve 87-88 yahudinin yaşadığı öğreniliyor. Ufak bir de okul var. Bu ufacık okulda  ne kadar şey öğrenilebilir? Oysa Avram Galanti bu okuldan çıkıyor, Rodos’ta 3 dilde ders veriyor. Demek ki bu bölgedeki insanlar kültüre ve eğitime çok önem veren insanlar. Hocamızı tekrar hatıra getirdiğiniz ve bize de tekrar hatırlattığınız için size çok teşekkür ediyoruz. Bir vesileyle daha geldik buraya. Burada eskiden yaşamış Yahudi vatandaşlarımızın, büyüklerimizin, büyük bir emek vererek mezarlarını düzenlediler. Bizim dinimizde denir ki insanlar iyilik yaptıkları zaman sevap bulurlar, ama en büyük iyilik ölmüş insanlar için yapılan iyiliktir çünkü karşılık beklemeden yapılan iyiliktir. Bu bakımdan başta Sayın Başkanımız Ahmet Aras olmak üzere bütün emek verenlere teşekkür ediyorum.” dedi.

Levi, konuşmasının ardından Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras’a, Hahambaşı adına ödüllü sanatçı İzzet Keribar’ın “Renkli Türkiye” kitabını hediye etti.

Kitabın sadeleştirilmesini gerçekleştiren Arkeolog Rasim Özgürel, “Avram Galanti, hakikaten büyük bir insan. Ben onun eserini tekrardan kazandırdığım için çok sevinçliyim. Ben, bu kitabı seneler önce tesadüfen buldum. Değerli Gazeteci Zeki Özkeskin, bu kitabı Türkçeleştirdiğimi öğrendikten sonra, bunun basılması için gerekli yardımları yapacağını söyledi. Ben de o yardımları kabul ettim, sağ olsun belediyemiz ve başkanımız buna fırsat verdi. Bence Bodrum’un tarihi bu kitabın içerisinde var, başka bir yere gitmeye lüzum yok. Ben Avram Galanti Bodrumlu’ya teşekkür ediyorum, bana bu şansı verdiği için.” dedi.

500. Yıl Vakfı Başkanı Silvyo Ovadya ise, “Avram Galanti’nin özellikle Osmanlı ve Türk Yahudilerinin tarihinde çok önemli bir yeri vardır, çok sayıda eser yayınlamıştır. Bu vefalarından dolayı bir Türk Yahudisi olarak hem de tarihe meraklı bir Türk vatandaşı olarak Başkan Ahmet Aras’a ve bu çalışmalarda görev alan herkese teşekkür ediyorum.” şeklinde konuştu.

Kitap tanıtımının ardından Prof.Dr.Avram Galanti Bodrumlu büstünün açılışı gerçekleştirildi. Program Yokuşbaşı Mahallesi'nde bulunan, Bodrum Belediyesi Etüd Proje ile Park ve Bahçeler Müdürlükleri tarafından  düzenleme çalışmaları gerçekleştirilen,  Yahudi cemaatine ait Musevi mezarlığının ziyaret edilmesiyle devam etti. Ziyaret sonunda, Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras’a hayırsever Sibel Haleva tarafından anahtar sunumu yapıldı.